Z kuşağı sokaklara döküldü: Nepal'de neler oluyor?

Nepal'de sosyal medya plarformlarına getirilen yasak sonrası başlayan gençlik protestolarında can kaybı 22'ye yükseli.Silahlı askerler protestocular tarafından ateşe verilen Nepal Parlamentosu’nu koruma altına aldı.Başkent Katmandu’da ise süresiz sokağa çıkma yasağı nedeniyle sokaklar bomboş kaldı.

“Önceliğimiz durumu normale döndürmek” diyen ordu sözcüsü Raja Ram Basnet, halkın can ve mal güvenliğini korumaya kararlı olduklarını vurguladı.Can kayıplarının ardından Nepal Başbakanı Sharma Oli istifa etti.Oli, yaptığı açıklamada, sorunun çözümünü kolaylaşturmnak ve siyasi olarak çözüme yardımcı olmak için istifa ettiğini söyledi.

İngiliz yayın kuruluşu BBC'nin haberine göre Nepal, Güney Asya’da nüfusa oranla en yüksek sosyal medya kullanım oranına sahip ülkelerden biri.Geçen hafta hükümet, WhatsApp, Instagram ve Facebook’un da aralarında bulunduğu 26 sosyal medya platformunu “kayıt zorunluluğunu yerine getirmedikleri” gerekçesiyle yasakladı.Muhalifler, bu yasağın aslında yolsuzluk karşıtı hareketi susturma girişimi olduğunu savundu. Tepkilerin büyümesi üzerine yasa pazartesi gecesi geri çekildi.

Başkent Katmandu ve diğer şehirlerde binlerce kişi sokağa çıktı.Polis yetkilieri protestoları bastırmada göz yaşartıcı gaz, tazyikli su, cop ve hatta gerçek mermi kullandı.Yalnızca pazartesi günü 19 kişi öldü, yaklaşık 200 kişi yaralandı.

Salı günü ise öfke daha da büyüdü. Katmandu’daki parlamento binası, Nepali Kongre Partisi genel merkezi ve eski Başbakan Sher Bahadur Deuba’nın evi ateşe verildi.Bazı bakan ve siyasetçilerin evlerine de saldırılar düzenlendi. Olaylarda üç kişi daha hayatını kaybetti, ölü sayısı 22’ye çıktı.Hastanelerde yaralılar için yoğunluk yaşanıyor. Doktorlar, gerçek mermi ve plastik mermi yaralarını tedavi ettiklerini açıkladı. Polis de çok sayıda güvenlik görevlisinin yaralandığını duyurdu.

Nepal Genelkurmay Başkanı General Ashok Raj Sigdel, protestocuları yağma, kundaklama ve şiddet olaylarıyla krizi fırsata çevirmekle suçladı.Açıklamasında, gerekirse Nepal Ordusu’nun da “duruma el koymaya hazır olduğunu” vurguladı.Protestoları herhangi bir grup üstlenmedi. Gösteriler, gençlerin sosyal medyada yaptığı çağrılarla planlanıyor.Katmandu Belediye Başkanı Balen Shah, protestolara destek veren tek seçilmiş siyasetçi olarak öne çıkıyor, sosyal medyadan itidal çağrıları yapıyor.

Gösterilerin öncüsü, kendilerini “Z Kuşağı” olarak tanımlayan gençler.Üniversite öğrencileri, lise öğrencileri, hatta küçük yaşta çocuklar bile ellerinde kitaplarıyla yürüyüşlere katılıyor.TALEPLERİ NELER?Protestocular iki temel talep dile getiriyor: Sosyal medya yasağının tamamen kaldırılması ve ülkedeki yolsuzluğa son verilmesi. Bu taleplerden ilki gerçekleşti ve sosyal medya yasağı pazartesi gecesi geri çekildi.

Gösterilerin simgelerinden biri de #NepoBaby ve #NepoKids sloganları oldu.Bu etiketler, politikacıların çocuklarının lüks yaşamlarını gösteren videoların yayılmasıyla popülerleşti.Protestocular, bu kişilerin liyakatsiz biçimde refah içinde yaşadığını, bunun da yolsuzluğun ve adaletsizliğin kanıtı olduğunu savunuyor.

Başbakanın istifasına rağmen ülkenin başına kimin geçeceği belli değil. Bazı siyasetçilerin güvenlik güçlerinin koruması altına girdiği bildiriliyor.Katmandu’da sokağa çıkma yasağına rağmen gençler protestoları sürdürüyor.Analistler, hükümetin kayda değer adımlar atmaması halinde gösterilerin büyüyebileceği ve sivil toplumun da daha geniş çaplı katılım sağlayabileceği uyarısında bulunuyor.